Rotterdam

Lees het artikel over de geheime prestatiebiedingen, geschreven door tijdelijk SP-gemeenteraadslid Kees Jonker.

Dit verhaal van tijdelijk SP-gemeenteraadslid Kees Jonker samengevat:

* Prestatiebiedingen zijn geheim in Rotterdam

* Burgemeester en wethouders willen dat ze geheim blijven voor huurders

* Consequentie: 125.000 huurders van sociale woningen weten niet vroegtijdig waar ze aan toe zijn

* Huurdersorganisaties, die die prestatiebiedingen wel krijgen, zitten met een dilemma

* Hamvraag: hoe kunnen zij hun achterban raadplegen over toekomstplannen, die geheim moeten blijven?

* Op korte termijn praten de huurdersorganisaties van de vier grote Rotterdamse woningcorporaties over hoe zij moeten omgaan met dit 'probleem'

Huurders moeten gissen naar toekomstplannen van hun woningcorporatie

Alle 125.000 huurders van woningcorporaties in Rotterdam moeten gissen naar wat hun in de jaren 2022 en 2023 te wachten staat. Of hun woning ongemoeid blijft of gerenoveerd, verduurzaamd of gesloopt gaat worden. Of ze een maximale huurverhoging krijgen. Hoeveel huurwoningen in hun straat worden verkocht of geliberaliseerd, als ze leegkomen. Of er door hun verhuurder nog wat aan de leefbaarheid van de wijk wordt gedaan. 

Prestatiebieding

Woningcorporaties dienen uiterlijk eind juni een zogenoemde prestatiebieding naar de gemeente te sturen. Daarin behoort te staan welke goede bedoelingen Woonstad Rotterdam, Woonbron, Havensteder, Vestia en de andere kleinere corporaties hebben. Goede volkshuisvestelijke bedoelingen, gebaseerd op de even omstreden als achterhaalde Woonvisie 2030.

De wethouder ontvangt de prestatiebieding. Hij kijkt er naar en gaat daarna met elke corporatie onderhandelen. In december moet dat leiden tot - openbare - prestatieafspraken.

Hoezo transparant?

De huurdersorganisaties ontvangen ook prestatiebiedingen. Ze mogen ernaar kijken en daarna mee-onderhandelen met de wethouder en woningcorporaties over te maken prestatieafspraken. In december kan er al of niet worden meegetekend.

Het klinkt allemaal transparant en democratisch. Maar helaas. Burgemeester Aboutaleb heeft bepaald dat prestatiebiedingen geheim zijn. Ter voorkoming van onrust in de wijken. Openbaarmaking zou bovendien het belang van de corporatie schaden, vindt Aboutaleb.

De burgemeester brengt huurdersorganisaties daarmee in een lastig parket. Zij mogen weliswaar in die biedingen lezen, wat voor plannen er zijn. Maar hoe zijn de 125.000 huurders, waarvan de huurdersorganisaties de belangen behartigen, te raadplegen als zij die prestatiebiedingen geheim moeten houden? Dat gaat dus niet.

WOB-verzoek

In april 2019 behandelde de gemeente een WOB-verzoek, waarin het ging om openbaarmaking van de prestatiebiedingen van Havensteder. Het verzoek werd afgewezen.

Over het lastige parket, waarin de huurdersorganisatie van Havensteder bij niet-openbaarmaking terecht zou komen, werd in de afdoening van het WOB-verzoek het volgende vermeld: "Havensteder en huurdersorganisatie De Brug hebben onderling afspraken gemaakt over de wijze waarop de achterban wordt geconsulteerd over de prestatieafspraken, waarbij tevens is afgesproken dat de prestatiebieding van Havensteder vertrouwelijk blijft. Wij zijn van mening dat open en transparante communicatie met de achterban hiermee voldoende is gewaarborgd".

Dat argument is niet bijster sterk. Want inherent aan het feit dat een bieding vertrouwelijk is, is dat open en transparante communicatie met de achterban daarover onmogelijk is.

Dat de burgemeester zo luchtig over dat probleem heenstapt, staat hem natuurlijk vrij. Maar wie transparante communicatie echt wil waarborgen, kan beter wat anders verzinnen dan een constructie van vage onderlinge afspraken, waarover niets op papier staat en waarop geen enkele sanctie staat, als ze niet worden nageleefd.

Bewaard geheim

Bent u inmiddels razend benieuwd geworden naar hoe zo'n geheime prestatiebieding eruit ziet? Dan kunt de onderstaande links aanklikken.

De eerste leidt naar de geheime (!) prestatiebieding 2017 van Havensteder, die De Brug in november 2016 zomaar op haar website zette. Het document werd er een paar weken later weer afgehaald. Maar bleef bewaard en is thans nog steeds te lezen op de site van de SP.

Andere links leiden naar prestatiebiedingen van Vestia. Deze corporatie zette biedingen van een tiental gemeenten op haar website. Onder meer die van Zuidplas en Westland.

Maar niet die van Rotterdam. Want in tegenstelling tot al die andere Vestia-gemeenten geldt in Rotterdam dat prestatiebiedingen geheim zijn.

En daarom, zoals in de eerste zin van dit nogal saaie epistel al verwoord, moeten alle 125.000 huurders van woningcorporaties in Rotterdam gissen naar wat hun in de jaren 2022 en 2023 te wachten staat.

Het is voor hen wachten geblazen op de prestatieafspraken, die eind dit jaar verschijnen. Daarin kunnen ze - voor zover er interesse is - lezen wat hun belangenbehartigers, corporaties en wethouder hebben afgesproken over wat er met hun woningen gaat gebeuren.

Supercompleet zijn die prestatieafspraken overigens niet altijd. Voorbeelden daarvan: in die van Havensteder over 2020 en 2021 staat niets vermeld over de sloop van de Pompenburgflat, in Woonstads afspraken over die twee jaren lees je geen letter over de sloop van Kralingen West. De betrokken bewoners zouden best nieuwsgierig kunnen worden naar wat er over hun woningen in de binnenkort te verschijnen, vertrouwelijke prestatiebiedingen van hun corporatie staat... 

Overleg

Op korte termijn bespreken de huurdersorganisaties van de 'grote vier' in Rotterdam hoe ze moeten omgaan met prestatiebiedingen, die zij uiterlijk eind juni zullen ontvangen. Het zijn bestandjes van minder dan 300 kb. De een met wat minder verrassingen dan de ander. Maar één ding hebben ze gemeen: ze zijn geheim!

Huurdersorganisaties mogen uitdokteren hoe daarmee om te gaan.

Als het aan de SP ligt, moeten die biedingen openbaar zijn. In de gemeenteraad is echter vooralsnog geen meerderheid om burgemeester en wethouders op te roepen tot openbaarmaking. Dat is teleurstellend.