Rotterdam

Donderdag 4 april vond de eerste lezing in de serie Denken over links plaats. Zo’n veertig mensen discussieerden met de drie sprekers over het thema De stad en de mensen. Met deze serie wil de SP laten zien dat het denken over links niet stilstaat en dat echte, duurzame veranderingen alleen tot stand komen als we buiten de gebaande paden durven te denken en ons ook actief buiten die gebaande paden durven te begeven. Nieuwsgiering naar meer? Kom dan naar onze volgende avond op donderdag 9 mei en praat mee!

Individuen bestaan eigenlijk niet, aldus Henk Oosterling (filosoof Erasmus Universiteit), elk mens bestaat bij de gratie van zijn relaties met en tot andere mensen. Met deze inleidende woorden zette Oosterling de avond meteen op scherp. Het basisidee van zijn betoog bestond eruit dat als je een individu wilt versterken, je zijn netwerk moet versterken. Dat idee wordt in de praktijk gebracht op drie basisscholen in Bloemhof, Charlois en Feijenoord, onder de titel Rotterdam Vakmanstad/Skills City. Leerlingen krijgen les in judo en filosofie, leren hun eigen groente te verbouwen en koken elke dag hun eigen maaltijd in samenwerking met vrijwilligers uit de buurt en stagiaires. Hierdoor komen de leerlingen in een ‘ecosociale’ cirkel; als je snapt dat alles om jou heen door handwerk van andere mensen tot stand is gekomen, dat je grip kunt krijgen op zo’n proces en daardoor verleid wordt om uiteindelijk zelf verantwoordelijkheid te nemen. Op een bevlogen manier nam Henk Oosterling ons mee in zijn verhaal, waarbij hij duidelijk liet zien dat je zijn filosofie heel goed in de praktijk kunt brengen.

De volgende spreker, Angelique Pattiwael, liet ook zien dat het een kwestie is van gewoon doen. Zij is actief in het Oude Westen als één van de kartrekkers van het project Wereldvrouwen van het wijkpastoraat Oude Westen en helpt mee in de Leeszaal. De Leeszaal is een groot succes; een bieb zonder regels die twee maanden na de start al vierduizend boeken had verzameld (waardoor nu zelfs een boekenstop bestaat!). Zij ziet deze buurtinitiatieven, net zoals Henk Oosterling, niet alleen als een vangnet, maar ook als trampoline voor de deelnemers. Zij had twee Wereldvrouwen meegenomen, die vertelden wat de bijeenkomsten met vrouwen van verschillende culturen uit hun wijk, voor hen betekenen. Angelique Pattiwael benadrukte dat initiatieven uit de buurt verder ontwikkeld moeten worden en dat er vanuit de politiek naar iedereen geluisterd moet worden. Zij mist een integrale aanpak van buurtproblemen.

Paul Mepschen sloot af met zijn visie op de relatie tussen de stad en de mensen. Als antropoloog doet hij onderzoek in Amsterdam naar de beleving van bewoners van de zogenaamde 'achterstandswijken', een term die volgens Paul Mepschen bijdraagt aan de ruimtelijke stigmatisering; een vooroordeel wordt vaak al snel gevormd als men weet waar iemand woont. Hij legde uit hoe bij de stadsplanning het sociale en emancipatoire karakter verloren is gegaan. Het denken en de ervaring van planners en bestuurders sluit niet aan bij dat van de bewoners, bovendien gaat de maakbaarheidsgedachte van gentrification wel hand in hand met de gedrevenheid tot winstmaximalisatie, maar niet met werkelijke vooruitgang voor de (huidige) bewoners. Dit heeft geleid tot een afbraak van sociale woningbouw en van goede sociale infrastructuur.

Een erg interessante discussie volgde, met veel vragen en opmerkingen vanuit het publiek. Een stevig gesprek tussen Paul Mepschen en Henk Oosterling ging over de manier waarop buurten zich kunnen verbeteren. Mepschen denkt dat er geen echt vooruitgangsdenken meer is, en er een nieuw langdurig project nodig is. Hierop reageerde Oosterling door te stellen dat Mepschen een vals romantische toon aanslaat, en dat er met piramidaal denken niet veel bereikt zal worden. Angelique Pattiwael onderstreepte dat groots praten wel mooi is, maar dat concrete daden nodig zijn en met bewonersinitiatieven veel bereikt wordt. Verdere discussie ontspon over de vraag of dit wel voldoende is voor de ontwikkeling van de stad, en zelfs voor de verantwoordelijkheid die stedelingen zouden moeten nemen in relatie tot de globale duurzaamheidsuitdagingen. In ieder geval blijven organisaties als de gemeente een belangrijke rol houden, door bezuinigingen gaan ze meer loslaten, dit zal ruimte voor bewonersinitiatieven geven maar de bewoners moeten niet in de steek gelaten worden.

De meeste aanwezigen waren het eens met de stelling van de avond: samenleven moet je leren. Steden zijn altijd in beweging en bijdragen aan dit stadse samenleven zijn belangrijk, van kleine tot grote initiatieven en van lokaal tot globaal niveau!

Lees meer over de Wereldvrouwen
Meer info over de leeszaal
Rotterdam Vakmanstad
Eerder bracht de SP-fractie een werkbezoek aan OBS Bloemhof