Rotterdam

Zolang Israël het internationaal recht niet naleeft is het boycotten van producten van de bezette gebieden een goed drukmiddel om de onderhandelingen weer van de grond te krijgen. Daarom ondersteunen de SP Rotterdam en de dertig organisaties verenigd in het netwerk ‘Samenwerken voor Palestina’ de actie Boycot Desinvesteren en Sancties. De boycotactie is bedoeld als verzet tegen de bezetting van de Palestijnse gebieden door Israël, de voortdurende uitbreiding van de illegale nederzettingen, die een levensvatbare economie voor de Palestijnen onmogelijk maakt.

Deel van de wereldwijde actie is de dadelboycot. Eén van de meest populaire producten tijdens de vastenmaand ramadan is de dadel die dan elke dag gegeten wordt. Veel van de grote medjoul dadels komen volgens de verpakking uit Israël, maar worden gekweekt op grond die niet aan Israël toebehoort. Ze komen uit de Jordaanvallei, een deel van de bezette Palestijnse gebieden. Een groot stuk van de Jordaanvallei is ingenomen door joodse kolonisten. Palestijnen hebben geen toegang tot grond die volgens het internationaal recht aan hen toebehoort. De nederzettingen zijn illegaal en een bezetter mag op die gronden geen economische activiteiten ontplooien of grondstoffen aan het gebied ontrekken. Het is daarom logisch deze producten van bezette gebieden niet op de markt toe te laten.

Waarom een boycot?
De voortdurende verdrijving van Palestijnen van hun grond, de bezetting van de Westelijke Jordaanoever, de Strook van Gazastrook en de Golan Hoogvlakte, de bouw van de muur, de apartheid jegens Palestijnse staatsburgers van Israël en het schenden van internationale rechtsregels, zonder dat de internationale gemeenschap daartegen iets onderneemt – dit alles is voor de Palestijnse civil society reden geweest om tot Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) jegens Israël op te roepen. Ook een aantal Israëlische mensenrechtenorganisaties ondersteunt de boycot.

Deze oproep is gedaan om tot Israel te laten doordringen, dat het niet door kan gaan met het plegen van geweld en het schenden van de mensenrechten. Israel wordt al 62 jaar niet alleen niet bestraft, maar zelfs beloond in de vorm van allerlei speciale handelsverdragen en het in stand houden van normale betrekkingen. In het kader van Europese Associatieverdrag is Israël in de gelegenheid op voordelige wijze veel producten op de Europese markt te brengen. Daar zijn voorwaarden aan verbonden en één daarvan is het voldoen aan de mensenrechten. Bij schending kan dat verdrag worden opgeschort. De SP heeft de Nederlandse regering diverse malen gevraagd zich hiervoor in te zetten.

BDS is een legitieme vorm van geweldloos verzet, die in het verleden met succes als pressiemiddel is ingezet, bijvoorbeeld tegen het Apartheidsregime in Zuid-Afrika. De SP Rotterdam ondersteunt het vreedzame verzet tegen de Israëlische apartheid door middel van boycot, desinvesteren en sancties. Daarom organiseren we met het Palestina Komitee Rotterdam regelmatig acties bij Albert Heijn om Israëlische producten te boykotten en organiseren we nu de vereniging Ettaouhid met de dadelboycot.

De boycot is nadrukkelijk niet gericht tegen het bestaan van Israël, maar om de staat ertoe te bewegen het internationaal recht na te leven en de bezetting van Gaza en de Westelijke Jordaanoever te beëindigen, de muur die op Palestijns grondgebied staat af te breken, de blokkade van Gaza op te heffen en de vluchtelingen hun in het internationaal recht verankerde recht op terugkeer te geven.

Hoe boycot?
De oproep tot BDS werd wereldwijd beantwoord: door consumenten, en mensenrechtenorganisaties maar ook door bedrijven, banken en pensioenfondsen die hun belangen terugtrokken uit bedrijven die profiteren van de bezetting. Verschillende artiesten, onder wie Elvis Costello, Gorrillaz en Roger Waters en The Pixies hebben besloten optredens in Israel af te zeggen.

Er zijn verscheidene goedlopende internationale campagnes. Een voorbeeld is de campagne tegen Veolia, een Franse vervoersmaatschappij die in de hele wereld actief is. Veolia heeft een aandeel in de aanleg van de tramlijn die West-Jeruzalem moet verbinden met de illegale nederzettingen rond Oost-Jeruzalem. Daarbij gaat het om schending van de Vierde Conventie van Genève en als zodanig een oorlogsmisdaad. De Nederlandse ASN Bank besloot al in november 2006 om haar relatie met Veolia te verbreken. Enkele andere banken en pensioenfondsen volgden, waarna Veolia heeft besloten om zich uit het project terug te trekken.

De campagne ‘Gestolen Schoonheid’ richt zich tegen cosmeticaproducten van het bedrijf Ahava, dat gevestigd is in de nederzetting Mitzpe Shalem. Het maakt gebruik van modder uit de Dode Zee, die deel uitmaakt van bezet gebied. De producten worden ten onrechte als “Made in Israël’ uitgevoerd. Op aandringen van SP Kamerlid Harry van Bommel heeft minister Verhagen een onderzoek ingesteld naar de invoer van het merk in Nederland.

Inmiddels zijn ook door vakbonden successen behaald. Het Congres of South African Trade Unions (COSATU) was de eerste vakfederatie die de BDS-campagne is gaan steunen. Dit voorbeeld is gevolgd door de Canadian Union of Public Employees (CUPE). Noorse en Zweedse dokwerkers besloten, na de overval van Israel op het Gaza-hulpkonvooi, om gedurende een aantal weken geen Israëlische schepen meer te laden en lossen.

Vrijheid wordt niet vrijwillig verleend
Een veelgehoord tegenargument is dat de oproep tot boycot de deur naar de dialoog dichtgooit. Hazem Jamjoum, werkzaam bij de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Badil zegt hierover: “Velen denken nog steeds dat Israel via diplomatie tot een andere politiek bewogen kan worden. Mijn antwoord daarop is, dat de diplomatie de afgelopen 60 jaar heeft gefaald. Juist door de onvoorwaardelijke Westerse steun ziet Israel geen noodzaak om zijn opstelling te veranderen. Martin Luther King Jr. heeft ooit gezegd: ‘Vrijheid wordt door de ondrukker niet vrijwillig verleend, maar moet door onderdrukten afgedwongen worden.’ Het aandeel van BDS in de strijd tegen de Apartheid in Zuid-Afrika toont aan, dat dit geen belemmering vormde, maar juist een belangrijk en effectief drukmiddel is geweest om de politieke leiders aan de onderhandelingstafel te krijgen. Men kan stellen dat BDS een diplomatiek pressiemiddel is. Het houdt verandering niet tegen, maar versnelt deze juist.”

De SP ziet dit conflict nadrukkelijk niet als een strijd tussen religies, of tussen moslims en joden, maar als een strijd tegen koloniale expansie en vóór het internationaal recht. Internationale bepalingen waaraan ook Israël zijn bestaansrecht ontleent, en die door alle landen en dus ook door Israël moeten worden nageleefd.

Pleidooi van Israëlische mensenrechtenorganisatie Gush Shalom voor boycot van producten uit nederzettingen
SP steunt boycotactie Israëlische producten
De oproep van Palestijnse organisaties tot boycot
De website van de Nederlandse BDS campagne