Rotterdam

De havenarbeiders - dockers - wilden minder Brussel en ze kregen het ook. Massaal en jarenlang verzet tegen de liberalisering van het havenwerk leidde er in 2006 toe dat het Europees Parlement de Havenrichtlijn van tafel veegde. Een succes voor de SP, de havenarbeiders en de vakbonden.

Al sinds 2000 probeert Brussel verregaande liberalisering van de haven toe te staan die concurrentie binnen de haven mogelijk maakt. Keer op keer stuitten de plannen op fel verzet van de dockers en de SP. En keer op keer werd geprobeerd de liberaliserigsplannen in iets gewijzigde vorm er alsnog door te drukken.

De Nederlandse regering besloot in 2005, als het eeuwige braafste jongetje van de klas, om het ILO-verdrag 137 op te zeggen. In dit verdrag wordt geregeld dat alleen gekwalificeerde en geregistreerde havenarbeiders schepen mogen laden en lossen. Bovendien zijn de inkomens van havenarbeiders in het verdrag gegarandeerd en hebben geregistreerde havenarbeiders voorrang bij het verkrijgen van werk in de haven. Het kabinet wilde zo een voorschot nemen op een mogelijke nieuwe Europese havenrichtlijn.

Het werken met niet opgeleide en dus goedkopere havenwerkers levert risico's op voor de persoonlijke veiligheid en de veiligheid in het algemeen. Bovendien zou het opzeggen van het ILO-verdrag de positie van havenwerkers op het gebied van arbeidsvoorwaarden en werkzekerheid ondermijnen.

Volgens Niek Stam, indertijd actieleider en coördinator Havens bij de FNV, zou het doorzetten van de havenrichtlijn desastreuze gevolgen hebben gehad voor de veiligheid in de haven. “Zeevarenden zijn simpelweg niet gewend om te lossen en kennen de mores aan wal niet. De communicatie tussen havenwerkers luistert heel nauw. Met niet-geschoold personeel is het niet ondenkbaar dat bijvoorbeeld een container op iemand terechtkomt. In het minst erge geval gaat de lading overboord, in het ergste geval loopt er iemand onder een machine en vallen er doden.”

Felle demonstraties van havenwerkers in Rotterdam op het Binnenhof en in Brussel en Straatsburg, waar tienduizend dockers uit heel Europa samenkwamen, barstten los. In de Tweede Kamer en het Europees parlement verzetten SP-parlementariërs zich evenzeer tegen de havenrichtlijn. Ook Deloitte sabelde de havenrichtlijn neer. Hogere kosten en tarieven, monopolievorming, een daling van de werkgelegenheid en van de kwaliteit van de havendiensten zouden het gevolg zijn, zo voorspelde onderzoekers.

Uiteindelijk verwierp het Europees Parlement in januari 2006 met een overgrote meerderheid de Havenrichtlijn. Een succes voor de dockers, de vakbonden de SP, meent Niek Stam. “Samen hebben we bewezen dat verzet tegen Brussel weldegelijk succesvol kan zijn. En noodzakelijk. Er komt steeds meer regelgeving uit Brussel en juist daarom is het van belang dat er partijen als de SP in het Europees Parlement vertegenwoordigd zijn.”

Dit is deel 4 in een serie over werknemers die te maken krijgen met slechte en onzinnige regels vanuit Brussel.

Nederland wil minder Brussel: Handen af van de thuiszorg!
Nederland wil minder Brussel: Handen af van het voetbal!
Nederland wil minder Brussel: Handen af van de postbode