Rotterdam

Het initiatief Recht op de Stad is een aanwinst voor Rotterdam vindt de SP. Eindelijk dringt het besef door dat als een gek slopen niet goed is voor de stad. Want dat is het gevolg van twintig jaar slecht rechts beleid. Het zorgt er alleen maar voor dat niemand een betaalbare woning kan krijgen in Rotterdam. Daarom komen de bewoners in opstand met het initiatief ‘Recht op de Stad’. De Rotterdamse SP: ‘Het moet nu maar een keer afgelopen zijn met bevolkingspolitiek en dom stedenbouwkundig beleid.’

Het probleem ligt niet in de nieuwbouwproductie maar in de hoge sloopaantallen. Een eenvoudige Rotterdams rekenvoorbeeld: in de Tweebosbuurt is het plan 600 woningen te slopen en 375 woningen terug te bouwen. Er wordt bouwcapaciteit ingezet om 225 woningen minder te krijgen. Worden die 375 woningen op een andere plek gebouwd zonder sloop is het nettoresultaat ten opzichte van sloop-nieuwbouw 600 woningen. Sloop-nieuwbouw maakt meer kapot dan op het eerste gezicht lijkt.

In 1999 lanceerde toenmalig VVD-staatssecretaris voor Volkshuisvesting Remkes een massaal sloopplan van betaalbare woningen. Oud-hoogleraar aan de TU-Delft Woningverbetering Andre Thomsen waarschuwde in 2002 al dat dit tot een enorm woningtekort zou leiden. Helaas heeft Thomsen anno 2021 gelijk gekregen met een woningtekort in Nederland van 330.000 woningen. Terwijl in de jaren 90 nog een overschot aan woningen in Nederland en Rotterdam was.

Leefbaar Rotterdam met wethouder Marco Pastors, zag in 2002 het massale sloopplan van Remkes als een goede mogelijkheid om haar identiteitspolitiek vorm te geven. Door sloop zag Leefbaar een mooie kans om van door hen ongewenste Rotterdammers af te komen. Dat zijn vaak Rotterdammers met een smalle beurs. Dit werd als “Woonvisie” en bouwen voor de “sociale stijgers” verbloemd weergegeven.

Nog 12.000 woningen slopen

Deze “Woonvisie” is na het slopen en verkopen van 30.000 betaalbare woningen in Rotterdam gemeengoed geworden, van Leefbaar Rotterdam tot GroenLinks. Er moet nog meer in Rotterdam gesloopt worden: nog eens 12.000 betaalbare en goede woningen volgens het huidige stadsbestuur. En wat ervoor terug gebouwd wordt, is echt niet voor de middenklasse, zoals de leraren, politieagenten en medisch personeel. Door de gestegen grondprijzen en speculatiewinst kost een nieuwbouwwoning nu al gauw 4 tot 5 ton.

Inmiddels is de sloopdrift van het Rotterdamse stadsbestuur zo doorgeslagen dat het overschot aan betaalbare woningen in de jaren 90 is omgezet naar een fors tekort. En laat het stadsbestuur de projectontwikkelaars en woningcorporaties, de laatsten door liberalisering van huren en het verhogen van de maximaal redelijke huur naar 100%, de huur- en koopprijzen opdrijven. Daarmee komt de betaalbaarheid van woningen verder in het geding. Zelfs voor de middeninkomens waarvan het stadsbestuur zegt ze binnen te willen houden en te halen.

Bescherm de middenklasse

De SP vindt dat het Rotterdamse stadbestuur zijn inwoners en aankomende inwoners beter moet beschermen en geen poot laat uitdraaien door projectontwikkelaars en woningcorporaties. Op korte termijn moeten er twee maatregelen komen om de waanzin te stoppen.

Een stop op de huurverhoging voor de komende 5 jaar zowel in de sociale- als de vrijehuur-sector zoals in Berlijn. En heel belangrijk: stop onnodig slopen en bouw weer betaalbaar. Maak volkshuisvesting weer een publieke zaak. Geef kleine corporaties een kans en laat de middenklasse met rust. Neem een voorbeeld aan het hippe Wenen, waar middeninkomens recht hebben op een sociale huurwoning en meer dan 60% van de bevolking ook daadwerkelijk in een goede en betaalbare sociale huurwoning woont. En zo geld overhouden om in de stad te besteden.

Hetzelfde kan ook gelden voor koopwoningen. Dat heeft de Fazantstraat laten zien. Rotterdam wilde daar betaalbare koopwoningen slopen. De kosten voor de belastingbetaler: 60 miljoen (!) alleen om woningen van mensen te slopen. En dan minder en duurder voor terugbouwen. Hoe pervers kan een doorgeslagen beleid zijn?

De SP denkt dat het een kwestie van tijd is dat het gezonde verstand van ‘Recht op de stad’ zal doordringen bij de Rotterdammers. Want we kunnen echt niet meer zo verder gaan. Elke logica ontbreekt bij de Woonvisie en de VVD die het nog koste wat het kost, letterlijk, uit wil voeren. Het wordt tijd dat de Rotterdammers weer het heft in eigen handen nemen. Met ‘Recht op de stad’.