Rotterdam

Er zijn nogal wat Rotterdammers die het financieel niet makkelijk hebben. Natuurlijk de mensen met een uitkering, maar zeker ook de stoet mensen in de flexibele schil, de postbodes, thuiszorgmedewerkers en callcentermedewerkers. Helaas zijn ook de Rotterdamse oudjes niet de rijksten; een flink aantal heeft slechts een aanvulling tot bijstandsniveau op de onvolledige AOW. Dat is dan omdat ze niet genoeg jaren in Nederland wonen om volledige AOW te hebben. En last but not least de mensen die iets mankeren en daarom een jonggehandicapten uitkering van 1100 schoon in de maand of een WIA uitkering hebben.

Niet voor niks hebben we vijf voedselbanken, twee kledingbanken en vele andere clubs die de hoogste nood proberen te lenigen. En vele vele Rotterdammers met schulden. Een groot deel van deze mensen heeft verbazend weinig kans om hun inkomen structureel te verhogen, dat mag duidelijk zijn.

Toch hangt er rond mensen met een laag inkomen een zweem van sulligheid. Van eigen schuld. Veel mensen die het zelf helemaal voor mekaar hebben denken vaak dat armoede veroorzaakt wordt door niet genoeg je best doen. Dat geldt al helemaal voor Rotterdammers met een uitkering. Die zijn door de politiek en de pers geframed als een stelletje profiteurs.

Zodoende hebben we in Rotterdam sinds 2011 een armoedebeleid dat activerend is. Als je iemand activeert doe je dat meestal met een doel voor ogen. Dat doel is volgens het vorige en het nieuwe stadsbestuur het vinden van werk. Dus ons armoedebeleid gaat je activeren richting werk. Werk dat overigens vaak zo slecht betaalt dat het de situatie nauwelijks verbetert. En om te zeggen dat de banen voor het opscheppen liggen, nou nee.. Klassiek armoedebeleid verhoogt het inkomen, om op die manier normaal 'meedoen' in de maatschappij voor minima mogelijk te maken. Probeert daardoor de mogelijkheden van vooral kinderen te vergroten om uit de armoede te komen. Van dit beleid stapt men steeds meer af. Per 2015 is het plan om 25 procent te bezuinigen op toelages voor mensen met een inkomen tot 110 procent van het minimum. En ze kunnen ook nog maar de helft van de afvalstoffenheffing kwijtgescholden krijgen. In ruil daarvoor hoeven de iets meer verdienende Rotterdammers 30 euro minder afvalstoffenheffing te betalen. Waanzin. Dit betekent voor velen dat ze tot 900 euro per jaar minder binnen krijgen. Dit zijn mensen die met een beetje geluk 150 euro per maand voor boodschappen en kleren hebben. Maar, dat is volgens velen geen probleem, want er valt best rond te komen van een minimuminkomen, als je maar een beetje goed georganiseerd en creatief bent. Overigens is Rotterdam de enige gemeente die bezuinigt op het armoedebeleid. Overal blijft het budget stabiel, of wordt het opgeplust.

Als dit nou alles was, maar zeker de uitkeringstrekkers hebben nog een heel extra pakket aan financiële prikkels aan hun broek hangen. Om te beginnen krijg je de eerste vier weken dat je werkloos bent, vanaf de eerste melding bij de sociale dienst, geen uitkering. Die periode moet je gebruiken om een baan te vinden. Ook als je 63 bent, of arbeidsgehandicapt, of net moeder geworden. In die eerste maand zonder inkomen heb je, als je geen reserves hebt, met een beetje pech gelijk je eerste achterstand bij de vaste lasten. Mocht je, in de ogen van de intake ambtenaar, enige, theoretische, kans op de arbeidsmarkt maken, dan ga je 3 maanden naar Werkloont. Twee dagen per week verplicht naar het Werkplein in Delfshaven komen, de ene dag eindeloos je CV vervolmaken en de andere dag papier prikken of stekjes planten in een pand van de sociale werkplaats aan de Oude Bovendijk. En als zelfs de sociale dienst inziet dat een betaalde baan niet echt reëel is, dan moet je alsnog wat terugdoen voor de uitkering. Verplicht vrijwilligerswerk. Als je dit weigert, of op een andere manier niet meewerkt aan dit activerende beleid, krijg je een boete op je uitkering. Dan hebben we het niet over een paar tientjes, maar over 1 of twee maanden geen uitkering. Oók bij gezinnen met kinderen. Hoe vergroot dit alles de kans op betaald werk?

Door dit alles is het niet gek dat de Rotterdammers waar het hier om gaat, de arme Rotterdammers, sterk het gevoel krijgen dat de maatschappij niet op ze zit te wachten, sterker nog, dat het allemaal hun eigen schuld is. Dat is behoorlijk triest, vind ik. Ik vind ook dat je dit niet zou moeten pikken.

In een rijk land als Nederland is het helemaal niet nodig dat mensen dusdanig op een houtje moeten bijten.

De Rotterdamse SP gaat dan ook actie voeren. Op 17 oktober, de internationale dag tegen de armoede, komt er een grootse Mars tegen de Armoede. Ook beginnen we een Facebookactie waarin we op gaan roepen tot solidariteit. Waar mensen met een goed inkomen kunnen melden: “Steek die 30 euro maar in je reet, wethouders, wij hoeven geen lastenverlichting ten koste van Rotterdamse minima!”, en met mooie verhalen van echte Rotterdammerts, al dan niet hardwerkend, die vertellen over hun eigen situatie. Hopelijk gaat de maatschappij, maar vooral ook de politiek, hierdoor anders denken over armoede. En komt er ruimte voor een constructief beleid, met geen moralistische component. Armoede is namelijk vette pech, en geen eigen schuld.

Opiniestuk door SP-raadslid Josine Strörmann, 21 juni  gepubliceerd op Vers Beton.