Rotterdam

Maandagavond 21 november was er in het Havenziekenhuis in Rotterdam een actiebijeenkomst georganiseerd met onder andere SP Tweede-Kamerlid Agnes Kant en vier andere sprekers: huisarts Bart Adèr, fysiotherapeut Rick Zee, Egbert Schellenberg van FNV Bondgenoten en Zorica Majic, die werkt als deskundige bij Stimulans.

In het eerste deel van de avond sprak Agnes Kant over de drie belangrijkste kritiekpunten van het nieuwe zorgstelsel: het is niet solidair, te ingewikkeld en heel bureaucratisch.
Het is niet solidair omdat iedereen, met een hoog of laag inkomen, hetzelfde betaalt. Het nieuwe stelsel is niet inkomensafhankelijk dus. Door de No Claim gaat ziek voor gezond betalen en daardoor komen veel mensen met een laag inkomen te kort. Een ander punt is dat het basispakket te mager is. Zo gaat tandverzorging eruit, fysiotherapie eruit en van de geneesmiddelen wordt ook al veel niet meer vergoed. Het ziekenvervoer is ook heel mager gedekt omdat er maar vier groepen gebruik van mogen maken, waaronder dialysepatiënten. Voor mensen die revalideren worden de kosten niet vergoed, terwijl ook zij het heel hard nodig hebben om zo snel mogelijk weer op een normale manier hun leven te leiden.
Er bestaat de mogelijkheid om je bij te verzekeren maar dat kost veel geld en er is geen acceptatieplicht. In het begin natuurlijk wel anders ‘anders zou je gelijk problemen krijgen’ volgens minister Hoogervorst, de bedenker van dit plan.
De problemen komen er sowieso wel. Later mag men iemand weigeren voor een aanvullende verzekering. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld chronisch zieken buiten de boot vallen omdat ze zelf hun behandeling moeten gaan betalen.
Na één jaar zullen de premies naar alle waarschijnlijkheid worden verhoogd. Kans is dat gezonde mensen minder premie gaan betalen dan zieken. Een ander gevaar is dat verzekeraars gaan selecteren: chronisch zieken en ouderen zullen meer moeten gaan betalen.
Hier geldt dat economische belangen belangrijker zijn dan de vraag wie onze zorg nodig hebben.

De zorgtoeslag maakt de invoering van het nieuwe stelsel onnodig ingewikkeld. Waarom premies verhogen om vervolgens mensen naar inkomen geld terug te geven: waarom niet direct inkomensafhankelijke premie heffen? Het geld dat men krijgt, wordt door bepaalde groepen anders besteed omdat zij het zien als een extra inkomen en niet voor het betalen van hun verzekering. De belastingdienst heeft er ook een extra klus aan: er zijn vierhonderd mensen extra aangenomen om de aanvraagformulieren te verwerken. Er zijn veel mensen die bijvoorbeeld niet weten wat een verzamelinkomen is of hoe het zit met de partnertoeslag? Dan zou men nog kunnen dekken dat dit eenmalig is, maar er zijn altijd wel oorzaken waardoor de situatie verandert. De samenstelling van het gezin verandert of men verandert van baan en dus van inkomen. Formulieren moeten dan opnieuw worden aangevraagd en verwerkt.
Van iedereen die recht op zorgtoeslag heeft, is er maar 85 procent die het formulier hebben teruggestuurd. 15 procent van de mensen kan dus in de problemen komen. Minister Hoogervorst ligt daar niet wakker van. Als Agnes Kant de negatieve kant bij de minister benadrukt, vindt hij dat het met 85 procent wel goed gaat. Men moest het zien als ‘collateral damage’, bijkomende schade. Daarbij is 90 procent wel bijverzekerd en 10 procent niet. Die kunnen het eenvoudig weg niet betalen. En als je niet verzekerd bent, dan moet je een boete betalen als men een nieuwe verzekering afsluit: nog meer onkosten. Hierdoor ontstaat er een toenemende groep mensen die onverzekerd zijn. Vooral de mensen, met name de ouderen, die het hun hele leven betaald hebben kunnen het niet bevatten. ‘Geld vragen om je premie te kunnen betalen’.

Het derde punt is de bureaucratie van het geheel. Marktwerking, macht van de verzekeraar, om maar iets te noemen. De macht van de verzekeraar bestaat daarin dat hij zich kan bemoeien met de behandeling van de patiënt. Medicijnen of operaties die te duur zijn gewoon niet vergoeden. Als de patiënt het wil moet die het maar zelf betalen. Er werken te veel ‘managers’ en te weinig mensen uit de zorg bij de diverse verzekeringen. Bij een vraag uit het publiek wat de minister dan wel had gestudeerd antwoordde Agnes Kant: ‘geschiedenis’. Hoogervorst beschuldigde Agnes Kant ervan iedereen op te stoken. Volgens hem zal het allemaal wel niet zo’n vaart lopen.

Na deze uitleg kwamen de gasten op het podium. Egbert Schellenberg vindt het basispakket te smal en de premies te hoog. Bart Adèr denkt dat veel mensen wel zien wat er in de loop van het jaar gebeurt, waardoor er een grote kans bestaat op onderverzekeren. Rick Zee moet nu al patiënten de deur wijzen die onvoldoende of niet voor de behandeling verzekerd zijn. En dat terwijl fysiotherapie een veel duurdere operatie kan voorkomen. Zorica Majic verteld dat veel allochtonen het nieuwe zorgstelsel niet snappen. Wat moeten ze kiezen, de goedkoopste? Ongeveer 60 tot 70 procent weet het niet en een goede begeleiding is er ook niet.
Hierbij erkende Agnes Kant dat de begeleiding inderdaad slecht is maar dat zij het zelf ook niet snapt aan gezien het te complex is dat het niet te snappen valt.

Bart Adèr krijgt regelmatig de vraag of mensen wel bij hem kunnen blijven komen. Dat kan natuurlijk maar als hij geen contract heeft met de desbetreffende verzekering dan moeten zijn cliënten de behandeling zelf betalen. Zo zijn er ongeveer 23 verzekeraars die bekijken in welk ziekenhuis je voor je behandeling terecht kunt.
‘Hulpverleners geven het op in het Oude Noorden,’ volgens Rick Zee. Het wordt steeds moeilijker mensen te motiveren in achterstandswijken te werken. Mensen met reuma en chronisch zieken krijgen het ook steeds moeilijker, aangezien ze al heel snel hun No Claim kwijt zijn.
Volgens Zorica Majic kunnen allochtonen nergens terecht voor voorlichting. Hierbij hebben de gemeentelijke en landelijke politiek gefaald. ‘Ik kan het niet uitleggen want ik snap het zelf niet.’ Agnes Kant benadrukt nog eens dat het niet te begrijpen is en dat het daardoor niet uit te leggen valt.
Verder komt er onder andere nog naar voren dat de artsen nog maar weinig voor de patiënt kunnen regelen. Het feit dat geneesmiddelen steeds van naam veranderen en een grotere kans is op fouten. En dat de artsen en fysiotherapeuten, etc., veel langer bezig zijn met hun administratie door de eigen codes en tarieven van alle verschillende verzekeraars.

De laatste vraag van deze ronde was: stel het kabinet valt en er kwam een nieuwe minister van volksgezondheid, u en u mag één beslissing nemen, één maatregel, welke is dat?
Egbert Schellenberg antwoordde dat hij geen privatisering wil, Bart Adèr wil het oude landelijke ziekenfonds terugen Rick Zee wil géén marktwerking.

Na de pauze was het tijd voor vragen uit het publiek. Het was een diversiteit aan vragen over hoe wij als leken een verzekering moeten kiezen tot wat patiëntenverenigingen doen. De laatste vraag was ‘Heeft de politiek geslapen? Het antwoord was nee. ‘Het merendeel van de Kamer heeft voor gestemd.’ Dat maakt het gat tussen de politiek en de burgers alleen maar groter. We moeten terug naar een sociaal stelsel.

Op 10 december is er een manifestatie van de Actie Noodrem in Zaal Tivoli de Helling in Utrecht. Het is nog niet te laat want zelfs na 1 januari kan het stelsel nog teruggedraaid worden.