h

Algemene Beschouwingen SP begroting 2003 - Bijdrage Theo Cornelissen

12 november 2002

Algemene Beschouwingen SP begroting 2003 - Bijdrage Theo Cornelissen

Tomaat Nieuws Archief Tomaat

Op 12 november vond de eerste termijn plaats van de algemene beschouwingen over de begroting van 2003.

Voorzitter, ik heb 42 minuten en zal het dus kort houden. De rest vertel ik wel op de website van LR.

StandPunt SP of…Nieuwe kleren voor de kiezer?
Eerste termijn algemene beschouwingen SP begroting 2003. Alleen de op dinsdag 12 November uitgesproken tekst geldt.

Voorzitter,
U kent dat programma wel: StandPunt NL, het voorleggen van stellingen waarmee de bevolking het eens of oneens mee kan zijn. In mijn betoog zal voortdurend deze vraag gesteld worden, maar dan aan het College.

We behandelen de begroting 2003. In een dualistisch stelsel en in een andere politieke samenstelling. Even nog heb ik gedacht om mijn bijdrage van vorig jaar te herhalen: die was immers gericht op een begroting opgesteld door een coalitie met de PvdA. Zou dit College dezelfde bezwaren geuit hebben tegen die bijdrage? Ik denk van wel. Onze pijnpunten zijn nog steeds niet opgelost. Dus daarom zal de SP ook dit jaar weer de noden aan de kaak stellen om aandacht te vragen en te vestigen op datgene wat niet goed gaat in de stad en datgene wat verbeterd moet worden. Wij zitten hier als politici toch niet om te zeggen wat goed gaat? Wij behoren onze tijd toch te besteden aan datgene waar dat niet het geval is: de SP is solidair met de zwakkeren in de samenleving, met die mensen die de overheid nog nodig hebben voor een leefbaar bestaan. Wij zijn niet tegen Uw beleid als U net zo hard knokt voor deze mensen als U doet met de problemen rond veiligheid. Uw topic is nodig, maar de andere problemen in de samenleving moeten tegelijkertijd opgelost worden wil Uw plan een kans van slagen hebben. Dat kan, door al Uw geld beschikbaar te stellen. Dat doet U niet, want U verdeelt onvoldoende geld en ook nog op de verkeerde manier. Wij zouden dik tevreden zijn als juist de daklozen, de huurders, de alleenstaande moeders, de gehandicapten, de hardwerkende Jan Modaal en zijn opzoomerende buurvrouw ook zonder problemen konden leven.

Nieuwe kleren voor de kiezer?.... Deze groepen laat U in hun hemd staan. Eens of oneens?

Voorzitter,
2002 was een bijzonder verkiezingsjaar. 2003 wordt dat ook! Veel mensen hebben bij de laatste verkiezingen laten merken dat ze het gehad hebben met de "oude politiek". De peilingen wijzen er op dat die tendens zich voortzet. Het dualisme zou zichzelf eer aan doen als ook hier het College naar huis gestuurd kon worden. Is het College bereid deze leemte in de wet in Den Haag aan te kaarten? De verhoudingen in het politieke veld zijn in het afgelopen jaar dusdanig veranderd dat nieuwe verkiezingen een volstrekt ander beeld zouden laten zien. Dualisme werkt ook niet als een collegeakkoord de basis ervan is. College en Raad hebben ieder hun eigen verantwoordelijkheid. Het College bestuurt op basis van door de Raad gestelde kaders.Vervolgens is het de Raad die dan weer controleert. Het zwaartepunt hoort bij de Raad te liggen (de kiezer heeft geen directe invloed op de samenstelling van het College); maar in Rotterdam en andere gemeentes kan het College de Raad niet ontbinden als zij meent dat de opvattingen van de kiezers niet meer overeenkomen met die van de Raad. We zullen ook deze dagen weer zien dat de collegepartijen geen onafhankelijke opstelling durven kiezen. Eens of oneens?

Voorzitter,
Twee jaar geleden stelde ik hier de vraag: "het gaat goed met Rotterdam, maar gaat het ook goed met de Rotterdammers". De onzekerheid is enorm toegenomen. Ook en juist in Rotterdam. De SP was het met veel analyses van Fortuijn eens, maar niet met de door hem voorgestelde oplossingen. We moeten inderdaad terug naar de menselijke maat, maar de jaren 50 komen echt nooit meer terug. En dat is voor de meeste mensen maar goed ook. Het is volstrekt noodzakelijk dat we onveiligheid op allerlei terreinen niet langer gedogen. Onveiligheid begint met asociaal gedrag. Tegelijkertijd moeten we van Rotterdam geen politiestad maken. Repressie mag en kan en moet, maar dan wel als sluitstuk van een op preventie gericht beleid. Voor de SP zijn alle mensen gelijkwaardig en hebben dan ook recht op respect voor hun menselijke waardigheid. Daarvoor is het nodig dat we de solidariteit in de samenleving organiseren. Samenleving betekent samen leven, dus geen tweedeling en zeker niet langs etnische lijnen. Eens of oneens?

Voorzitter,
Vandaag bespreken we de begroting die U een regelrechte uitwerking van uw collegeprogramma vindt. Het is Uw vertaling van de wensen van de kiezers. Zoals LR blijft wapperen met hun leidraad, hebben wij uw begroting naast ons SP programma gelegd. U begrijpt het al, de verschillen zijn levensgroot.
Het elan-neren is gefocust op veiligheid. Maar dat is niet het grootste probleem. De SP wordt wel eens afgeschilderd als een provinciale partij (vorige week vrijdag nog in de NRC), maar het waren wel SP-ers die vorige week en zaterdag in Florence meededen aan het Europees Sociaal Forum. Honderdduizenden jongeren uit heel Europa vertolkten de hoop op een betere toekomst. Het nieuwe elan moet veel verder gaan, want deze wereldstad is ook een van de vele knooppunten in de globalisering. Ook hier op stadsniveau voelen we de gevolgen van de globalisering. Zelfs van een eventuele oorlog in Irak. Dat vereist een visie op de toekomst van het College, ook van de politici in deze gemeenteraad. Ik mis dat in Uw begroting. Eens of oneens?

Voorzitter,
Om iedereen bij de les te krijgen en te houden, moeten we allereerst de democratie versterken. Nog steeds voelen we de naweeën van de zonnekoning aan de Maas, voormalig burgemeester Peper. Het zou goed zijn als het College eens terugbeet naar deze blaffende ex-bestuurder. De democratie in Rotterdam is verre van volmaakt: met de dualisering lijkt de marginalisering van de raad nog heviger te worden voortgezet. De obstakels van de deelgemeentes binnen de ring, de historisch overleefde provincie en vooral de volstrekt ondemocratisch tot stand gekomen regioraad worden steeds moeilijker te nemen. Uw College wenst daar vooralsnog niets tegen te ondernemen. Wel lijkt het zogenaamde Rotterdamse bestuursmodel overboord gezet te worden. Wethouder Fysieke Infrastructuur heeft zich op het Marconiplein bij het OBR geïnstalleerd, het wachten is op wethouder Verkeer en Vervoer in Lijn 1, wethouder Sociale Zaken bij de Sociale Dienst en wethouder Sport in de Topsporthal. Krijgt u zelf een kamertje in het politiebureau, voorzitter?

Geacht college: waar zijn we mee bezig? Draagt dit bij aan de duidelijkheid voor de burger? Waar kan de burger de wethouder vinden? Een duidelijk aanspreekbare politiek versterkt de band en de betrokkenheid van en met de Rotterdammers en daarmee kan de democratie opbloeien. Natuurlijk heeft de Bestuursdienst de afgelopen jaren een waterhoofd gekregen. Teveel ambtenaren produceerden nota's die door andere ambtenaren in andere nota's weer werden bestreden. Dat navelstaren en in je eigen staart bijten kunnen we inderdaad beter meteen stoppen. Maar daarmee hoeft het bestuursmodel nog niet op de helling. Wat Wethouder Fysiek nu doet leidt tot eilandjes met elke bestuurder veilig hoog en droog achter zijn eigen tankgracht. Of komt dit het collegiaal bestuur en integraal beleid ten goede? Wij moeten nog eens spreken over het gewenste bestuursmodel. Eens of oneens?

Voorzitter,
De begroting 2003 is vanzelfsprekend een uitwerking van uw collegeprogramma. Wij hebben daarop begin oktober veel kritiek geleverd, terwijl we U best enig voordeel van onze grote twijfel wilden gunnen. Maar deze begroting heeft onze twijfel niet weggenomen, integendeel. Wat wordt er extra gedaan aan armoedebeleid, er wordt geen extra inzet geleverd om de weer toenemende werkloosheid een halt toe te roepen. Voor de dreigende stakingen in de Rotterdamse haven wordt de kop in het zand gestoken. Die stakingen kunt U vanaf 5 december verwachten. Het gaat dan om de Europese Portpackage. In de Commissie Haven wilde de wethouder zich er absoluut niet druk over maken. Moeten de sociale partners het zelf maar uitzoeken? Net alsof zij kunnen zorgen voor de broodnodige nationale wetgeving ter bescherming van de kwaliteit, de scholing en de beloning van de havenwerkers. Of denkt U via een haven-NV het beheer over alle Nederlandse havens in handen te krijgen?

Ook de rest van de economische SpeerPunten wordt verwaarloosd. Zo wordt in het SpeerPunt Audiovisuele sector het filmfonds met 25 % gekort. Terwijl in het begrotingsboek voor 2002, de extra € 450.000 meerjarig is ingeboekt. Vindt U het dan vreemd, dat ondernemers in deze sector U beschuldigen van onbetrouwbaar bestuur? In tweede termijn overweeg ik een motie.
Met een vacaturestop heeft U sinds 1 oktober gekozen voor een sterfhuisconstructie voor de gesubsidieerde banen Of krijgen ze nu allemaal een vast en normaal arbeidscontract. Als baas van de Roteb eb de RET en andere diensten, zou U het goede voorbeeld kunnen geven. Nuttige instrumenten in het armoedebeleid, zoals de Formulierenbrigade komen niet verder van de grond. Veel andere projecten die in voorgaande jaren zijn uitgevonden als smeermiddel in de trage machine van Rotterdam dreigen te verdwijnen. Er wordt in plaats daarvan veel zand in de machine gegooid. Zelfs veel projecten die waren opgezet om de veiligheid te bevorderen worden bedreigd. Eens of oneens?

Voorzitter,
Dat brengt me alsnog op uw SpeerPunt veiligheid. De afgelopen maanden zijn we getuige geweest van een heuse mediashow en in Friesland zijn er mensen die denken dat Rotterdam nu al een echt veilige stad is geworden. Wij dachten nog van niet. Toch houdt U hier ons voordeel van de twijfel.
Handhaaf de handhaving vroeg ik U begin oktober. Ook als er geen camera's in de buurt zijn. Want het is echt hard nodig dat de verloedering stevig wordt aangepakt. Anders zal er geen enkel draagvlak komen voor gezond beleid. In plaats van mee te werken stemmen mensen dan met hun voeten, ze vluchten naar de randgemeentes of nog erger… naar Amsterdam (grapje). Degenen die gedwongen achterblijven zullen niet meewerken maar obstructie plegen als er geen perspectief is op verbetering. Veel slachtoffers van onveiligheid en verloedering zitten onder dezelfde groepen als de daders. Veel jongeren zijn slachtoffer van ontspoorde leeftijdgenoten. Veel bewoners in oude wijken zuchten onder het asociale gedrag van criminele individuen van wie ze jarenlang alles moesten gedogen.

Er komen nu eindelijk allerlei wijkveiligheidsplannen, maar zijn die al besproken met de bewoners? De bewonersgroep BeVeR heeft erg veel kritiek op het ontbreken van die bewonersparticipatie terwijl zij juist in 1996 zijn opgericht om deze vorm te geven.
Kan de APV niet moeten worden aangepast, zodat we niet alleen het te vroeg of verkeerd buiten zetten van huisvuil kunnen beboeten, maar ook lik op stuk met flinke boetes voor degenen die weigeren te prullenbakkeren? Eens of oneens?

Voorzitter,
Perspectief creëert draagvlak, uitzichtloosheid schept verzet. Daarom is het uiterst verontrustend dat de woningnood fors toeneemt. De slaagkans van doorstromers zakte van 18 % in 1999 via 10 % in 2000 naar 7 % in 2001. Dit jaar is het weer minder geworden. Voor starters was het nog dramatischer: van 15 % in 1999 via 6 % naar een schamele 3 % in 2001. Wat doet U daaraan? U houdt de nieuwe wijken op slot voor de mensen die afhankelijk zijn van huursubsidie. U begint met vrije kavels voor de Happy Few, U bouwt binnen de ring alleen nog voor de markt en verjaagt zo de huurders die afhankelijk zijn van de sociale woningbouw naar de buurgemeentes. U kunt in de banlieus van steden als Parijs en Marseille gaan zien waarom U dat niet moet doen. Eens of oneens?

Of U het nu leuk vindt of niet, U bent toch verantwoordelijk voor alle 600.000 Rotterdammers die er nu zijn. Of krijgen sommigen een stempeltje van "ongewenst"? Nee, zover durft U niet te gaan. Maar waarom is "bouwen voor de buurt" dan ineens een vies woord geworden? Natuurlijk, de SP wil ook geen getto's, integendeel, al jaren pleiten wij voor spreiding, voor gemengde wijken, voor gedifferentieerd bouwen. Spreiding kan op basis van vrijwilligheid, spreiding kan door geen "nieuwkomers" meer toe te laten in de bestaande volkswijken maar ze door te sturen naar Nesselande, naar Prinsenland, naar Carnisselande en de andere Vinex-locaties in de regio. Maar de huidige Rotterdammers hebben ook recht op sociale nieuwbouwwoningen binnen de ring en in de herstructureringsgebieden. Het WBR wil bijvoorbeeld wel in Nieuw Crooswijk ook woningen bouwen voor de huidige bewoners, maar U schijnt dat tegen te gaan. De bestaande voorraad huurwoningen laat U bovendien verkleinen door 13.500 woningen in de verkoop te doen. En de daklozen en bedelaars laat U helemaal in de kou staan de komende winter. Eens of oneens?

Voorzitter,
Het gaat erom hoe we Rotterdammers enthousiast kunnen maken en kunnen inschakelen bij de opbouw van de stad. Het lukt U echt niet in uw eentje om de onveiligheid en verloedering een halt toe te roepen. U pleit ook wel voor die binding, maar als we naar de door U voorgestelde maatregelen kijken, dan kunnen wij ons niet voorstellen dat de Rotterdammers daar enthousiast van worden. Alleen voor uw stoere veiligheidsoptreden oogst U vooralsnog applaus. Maar de rest?

Als voorbeeld neem ik het openbaar vervoer. U stelt nog steeds voor de RET te privatiseren. U bepleit een forse prijsstijging door herzonering; U accepteert een uitstel van de aanleg van Randstadrail en uitstel van de vernieuwing van CS. U laat her en der bus en tramlijnen verdwijnen. U staat toe dat het goedwillende RET-personeel ziek wordt van de talloze miskleunen van het management. De rest van de mobiliteit zal U blijkbaar ook een zorg zijn. We horen niets nieuws om het gebruik van de fiets te bevorderen, terwijl dat toch een van de meest efficiënte vervoermiddelen in de stad is. U knabbelt aan het met veel pijn en moeite bevochten nachtregime voor de luchthaven; U hebt geen enkele visie op de taxi en Vervoer op Maat en wat is het nieuwe elan voor de ouderen?

Voorzitter,
Ook van het onderwijs- en jeugdbeleid word je niet vrolijk. Er is wel veel repressie maar weinig perspectief. In het onderwijs doet U eigenlijk niets om het openbaar onderwijs te bevorderen, zodat allerlei groeperingen hun heil gaan zoeken in scholen gebaseerd op religieuze grondslag. Lang leve de segregatie, lijkt U te denken.
Ook heeft U de ambities voor de VVE naar beneden bijgesteld. Uw ambitie is 50% in plaats van de 80% die uw voorgangers wilden bereiken. Waarom accepteert U dat ook de komende jaren de helft van de Rotterdamse 0 tot 4 jarigen met enorme taalachterstanden aan het basisonderwijs zal beginnen? Denkt U dat U daarmee leerkrachten enthousiast houdt en hen doet besluiten om toch maar hier te blijven lesgeven en niet in te gaan op het verleidelijke aanbod van een school buiten de stad? U doet weinig of niets aan het voortijdig schoolverlaten. Veel scholen weten nauwelijks waar honderden leerlingen zijn. Dat enige tientallen daarvan zorgen voor die enorme jeugdcriminaliteit zal niemand verbazen. Wat doet u daaraan? Waarom moet de politie werk doen, dat de scholen blijkbaar niet aan kunnen? We lezen niets over de enorme wachtlijsten in de jeugdzorg. Eens of oneens?

Voorzitter,
Van alle kinderen in Rotterdam groeit 1 op de 3 op in armoede. Iedereen kent de grote verschillen in gezondheid tussen arme en rijke mensen. Laten we toch tenminste deze kinderen een goede toekomst bieden. Er zou een gemeentelijke regisseur komen op het gebied van armoede en gezondheid. Waar blijft die? Vorig jaar bepleitten we navolging van een project in Breda. Onze motie was overbodig, zei toen wethouder van der Tak, er zou al geld geregeld zijn voor de plannen die klaar lagen. We zien er niks van terug? Is het interventieteam inmiddels van start gegaan? De ambities van de schuldhulpverlening worden drastisch verlaagd zodat vele duizenden Rotterdammers in een uitzichtloze situatie terecht komen.
Ook in de verslavingszorg en de medische dienstverlening hanteert U dezelfde deprimerende kaasschaaf: de ambulances, de preventie, de maatschappelijke opvang. Tientallen projecten moeten er aan geloven. Mensen die afhankelijk zijn van de WVG krijgen te maken met een aanpassing van het voorzieningenniveau. Geheel in strijd met de motie Hulman van 6 juli 2000. In vorige jaren is de WVG reserve door wethouder Financiën geplunderd ten behoeve van de algemene middelen. Het is de hoogste tijd dat die diefstal ongedaan gemaakt wordt. De mensonterende toestand op de Keileweg laat U voortwoekeren. Leest U nu eens wat de politie hierover zegt bij punt 7 van hun "10-punten voor een veilige stad". "De toekomstverwachting voor deze vrouwen is praktisch NUL", staat er. Lees het niet alleen, maar kom daarna eindelijk eens in actie. Aan nieuwe nota's hebben we geen behoefte. De Keileweg heeft niets met prostitutie maar alles met misbruik te maken. Die groeibriljantjes van een Rotterdams Red Light District komen later wel. Eens of oneens?

Voorzitter,
Om toch enig elan te doen overslaan naar de Rotterdamse burgers kondigt U een Deltaplan voor de inburgering aan. Weer een nieuw plan, terwijl U volop zou moeten inzetten op uitvoering! Werk die wachtlijsten nu eens weg. Ook die voor taallessen aan de zogenaamde oudkomers. Opzoomeren en stadsetiquette daar is natuurlijk niks op tegen, maar materieel heeft U eigenlijk niets in de aanbieding. Eens of oneens?

Voorzitter,
Enthousiast beleid op het gebied van cultuur (kunst, sport en media) zouden heel wat elan en ambitie kunnen losmaken. Euro 2000 en RCH 2001 hebben dat wel laten zien. Maar ook hier komt U met niets nieuws. U staat toe dat de zogenaamde humuslaag verdort. U dreigt het Oostelijk Zwembad te sluiten, maar komt wel met megalomane plannen rond een Sport-Optrium en Olympische Spelen. U bent goed in het bouwen van luchtkastelen. Ook met zoiets als een Rotterdamse Opera, terwijl U allerlei kleinschalige cultuuruitingen laat doodbloeden. En daar beleven juist honderden Rotterdammers, vaak op geheel vrijwillige basis, met veel bloed zweet en tranen een enorm plezier aan. Plezier dat er voor zorgt dat sport en cultuur echt gezien kunnen worden als het cement in de samenleving, als het zout in de pap. Zo ligt de veel geroemde Rotterdamse popcultuur van alle kanten onder vuur: Metropolis 2002 ging niet door, Waterfront dreigt te verdrinken, Nighttown is nog steeds niet verbouwd (zeg dat was toch jaren de inzet van de VVD, maar niet van de wethouder? Over consistent beleid gesproken), Baroeg krijgt vanaf 2005 geen geld meer. Zelfs het geld voor de salarisverhoging van de medewerkers van Jeugdtheater Hofplein is niet geregeld. Is dat behoorlijk bestuur? Valse verwachtingen wekken schept geen perspectief. Eens of oneens?

Ook op mediagebied niets nieuws, terwijl Radio en TV Rijnmond bijvoorbeeld ook aangezet zouden kunnen worden om aankondigingen te doen van programma's op Rotterdam TV of E-TV. Graag zagen we ook een evaluatie van E-TV. Eens of oneens?

Voorzitter,
Begrotingen gaan natuurlijk vooral over geld. Maar een begroting is wel de vertaling van de plannen en de doelstellingen die we met onze gemeente hebben. Veel van die plannen en doelstellingen hebben ook een heel andere dan een financiële of economische waarde. Dat maatschappelijk nut wordt nogal eens makkelijk vergeten in de strijd om de financiën. U begint met de verkoop van de grond, terwijl moeder aarde van ons allemaal is. We hebben haar slechts in bruikleen van onze kleinkinderen.
De organisatiekosten voor de afschaffing van de erfpacht schat U op 20 miljoen Euro. Ook veranderen de korte termijn winsten al na ongeveer 10 jaar in maatschappelijk verlies. Waarom doet U dit? Waarom gebruikt U niet de opbrengst van ons vorige tafelzilver, het Investerings Fonds Rotterdam, waar tenminste 250 miljoen Euro in zit uit de verkoop van onze energie aandelen en andere bedrijven? Ook hebben we nog honderden miljoenen tegoed van Eneco door de verkoop van de kabel aan UPC. Nu verdampen die gelden aan onnodige reclame en sponsorgelden en exorbitante kortingen aan grootverbruikers. Geen enkel initiatief lees ik van uw kant.
U haalt 10 miljoen Euro extra uit het Groeifonds, maar wat doet U daarmee? Dat is mooi meegenomen zal het nieuwe kabinet zeggen, dat geld kan Rotterdam alvast zelf opbrengen. Vreest U niet de ontdekking van de Rotterdamse spaarpot door Den Haag? Moeten wij straks niet eerst ons eigen huis opeten? De reserves van het GHR en OBR worden ook niet aangesproken. Gelukkig roomt U wel iets meer af van de winsten van het GHR, maar U legt tegelijkertijd ook meer geld opzij om het later in de zee te gooien voor de Tweede Maasvlakte. Terwijl uit recente studies blijkt dat er grote overcapaciteit dreigt aan containerterminals in Noordwest Europa. Eens of oneens?

Overal elders is de grond vele malen goedkoper dan die 450 Euro per vierkante meter van Maasvlakte Twee. Voor de havenondernemers en de reders bevriest U opnieuw de tarieven. U meet met twee maten door wel de tarieven voor de burgers met 5,7 % te verhogen. De Rotterdamse inflatie schijnt 50 % hoger te zijn dan in de rest van Nederland. Hoe verklaart U dat? Ook blijkt het lek bij de belastingdienst nog steeds niet gedicht.
Uit de 8-maandsrapportage is gebleken dat we daar nog steeds ruim 1 miljoen Euro per maand moeten bijleggen. En dat is nu al 60 maanden aan de gang. En zolang wethouder Financiën toestaat dat zijn eigen belastingdienst het verkeerde voorbeeld geeft, kan hij niet verwachten dat de andere diensten zich wel een stringente begrotingsdiscipline op zullen leggen.

Voorzitter,
Toen ik het door U geschreven sprookjesboek gelezen had trof ik het sprookje: De Nieuwe kleren van de keizer. U kent neem ik aan dat sprookje. De burgers verwachten van U geen sprookjes. Ze verwachten wel dat U die ke(i)ezer aankleedt . Met gemeenschapsmiddelen, sober en doelmatig. Maar dan wel met alle middelen! Het is begrijpelijk dat U zichzelf een nieuw elan toedicht. Daar horen Uw daden bij. De SP vindt Uw daden te weinig. Uw sprookje loopt daardoor niet goed af, omdat U op veel punten geen of de verkeerde kleren voor de kiezer koopt. Eens of oneens?

Paars was niet mooi. Pimpelpaars blijkt nog lelijker. Wat meer rood uit passie voor de stad zou ons goed doen. Wij nemen de eerste weg links. Eens of oneens?

Wilt u hierop reageren? Dat kan!: Theo Cornelissen, fractievoorzitter SP gemeenteraad van Rotterdam,
tel. (010-) 466 80 92 of (06-) 20 43 01 96

Zie ook: Begroting tweede termijn 2003

Terug naar Archief

U bent hier