Rotterdam

De falende jeugdzorg in onze stad is het schoolvoorbeeld van de negatieve invloed van marktwerking op onze zorg. Door de vele aanbieders, door het gebruik van aanbestedingen, zijn we vergeten waar het eigenlijk om zou moeten gaan: het zorgen voor kwetsbare jongeren die hulp nodig hebben van de samenleving. Deze kinderen en jongeren worden echter niet meer gezien of gehoord. Hetzelfde geldt voor zorgmedewerkers, die het meestal goed bedoelen. We zitten vast in een mislukt systeem waarvan we de in- en uitgang niet meer kunnen zien.

Bovendien is jeugdzorg een aanzienlijke kostenpost op de begroting. De gemeente Rotterdam heeft nu meer dan 230 miljoen betaald aan jeugdzorg, terwijl de kosten zullen blijven stijgen en de wachtlijsten zullen toenemen. 

De jeugdzorg kan en moet anders voor onze stad. Daarom organiseerde SP Rotterdam op 4 juni een mini-conferentie over jeugdzorg, waarin we de vraag centraal stelden: “wat is er nodig voor toegankelijke, menselijke en goede zorg voor de jeugd in Rotterdam?”

YOUNGINS

De avond begon met een indrukwekkende theatervoorstelling van jongeren voor jongeren project YOUNGINS. In hun interactieve theaterstuk gaven jongeren een indringend kijkje in hoe het voelt om als jongere vast te lopen in een zorgsysteem dat eerder muren opwerpt dan hulp biedt. Het publiek werd meegenomen in hun verhalen en uitgedaagd om na te denken over de vraag: waar kan de verandering beginnen?

Die vraag stond ook centraal in de rest van de avond. SP Rotterdam presenteerde de eerste resultaten van haar onderzoek naar ervaringen in de jeugdzorg. Aan de hand van interviews en een enquête – ingevuld door inmiddels meer dan 100 ouders, jongeren en professionals – werden de knelpunten van het huidige systeem zichtbaar gemaakt. De uitkomsten liegen er niet om: het systeem van marktwerking en aanbestedingen wordt breed ervaren als een bron van problemen. Prijs gaat boven kwaliteit, zorg is versnipperd, de bureaucratie neemt extreme vormen aan en financiële belangen lijken velen malen zwaarder te wegen dan de behoeften van kinderen en ouders.

Sarah Dobbe

Ook SP-Kamerlid Sarah Dobbe was aanwezig. Zij ging in op de landelijke context en benoemde de jeugdzorg als hét voorbeeld van een zorgsysteem dat volledig is vastgelopen. De nieuwe jeugdwet die nu in de Tweede Kamer ligt, voegt vooral extra regels en bureaucratie toe. De SP stelt daar iets anders tegenover: schaf de decentralisatie af, financier de zorg weer centraal vanuit het Rijk en organiseer de zorg lokaal, dicht bij de mensen, mét zeggenschap voor ouders en jongeren. “Markt en commercie horen niet thuis in de zorg, zeker niet in de jeugdzorg,” aldus Dobbe.

Ook de fractievoorzitter van SP Rotterdam, Theo Coşkun, onderstreepte dat structurele verandering nodig is. “Er gaat steeds meer geld naar jeugdzorg, maar de mensen die zorg nodig hebben krijgen het vaak niet. Het huidige systeem werkt niet. We moeten af van aanbestedingen en terug naar grip op de zorg via subsidies en directe samenwerking.” Coşkun gaf aan dat de resultaten van het SP-onderzoek gebruikt zullen worden om in de gemeenteraad concrete voorstellen te doen voor verbetering.

Naast kritische analyses was er ook ruimte voor hoopvolle ideeën. Orselien Kammeron presenteerde een alternatief waarin zorg en onderwijs nauwer samenwerken via één loket in de wijk. Dit zodat kinderen sneller de juiste hulp krijgen en er minder langs elkaar heen wordt gewerkt. Het idee van één aanspreekpunt voor ouders en kinderen kreeg veel bijval: geen hokjes meer, maar een mensgerichte aanpak die werkt.

Verder aan de slag

Deze analyses zijn een goed beginpunt, maar er is meer nodig om de jeugdzorg echt grondig aan te pakken. De val van het kabinet is mogelijk een kantelpunt voor de systeemverandering die nodig is. Want alleen door de jeugdzorg fundamenteel anders te organiseren, kunnen we de zorg redden. En daarvoor hebben we de hulp en ideeën van bewoners en belangstellenden nodig. Op 18 juni vindt er een tweede bijeenkomst plaats. Samen vormen we een werkgroep, waarmee we aan de slag gaan met het formuleren van echte oplossingen. 

Aanmelden voor 18 juni, of voor onze werkgroep jeugdzorg in het algemeen kan, door te mailen naar:

Fractierotterdam@sp.nl