Rotterdam

Ooit een normaal mens ontmoet en... beviel het? Een slogan van jaren terug toen de Geestelijke Gezondheidszorg op de schop moest. Ooit een ONkwetsbare Rotterdammer ontmoet? Ik hoop het niet. Dit zou nu weer een slagzin kunnen zijn voor deze tijd waarin de GGZ ook weer op de schop moet.

Kwetsbare mensen zijn mooie en echte mensen. Ze zijn niet gewiekst, ze zijn niet vlot, ze zijn niet succesvol en snel.

Ze zijn zoals ze zijn. En dat moeten we accepteren.

Kwetsbaarheid en super gevoeligheid zijn nauw met elkaar verbonden. Daarom komt de wereld zo hard bij hen binnen. Het schild om zichzelf te beschermen ontbreekt. Zo puur, geen eigen regie.

Ze kunnen vaak niet op een geaccepteerde manier voor zichzelf opkomen.

Overgeleverd aan invalskrachten en aan een overheid met ‘Burn Out’.

Wat moet je daartegen doen als je zelf niet de kracht hebt? Als je geen moeder of vader meer hebt. Wie zorgt er dan voor je winterjas als het koud is?

In een tijd waarin ‘zelfsturing’ en ‘zelfredzaamheid’ centraal staat. Dit is de kwetsbare Rotterdammer vechtend tegen de tijdsgeest. Ze kunnen de match met de maatschappij niet vinden.

Ze zijn onmisbaar

Kwetsbare mensen zijn onmisbaar en ze hebben een superkracht. Waar wij als maatschappij geen antwoord op hebben. Kijk naar onze Zweedse Greta met Asperger. En zo is het.

Wat wij moeten leren is dat wij de kwetsbare mens nodig hebben. Zij geven ons ruimte en inzicht. Zo moeten wij hen dus benaderen.

Don Mclean zingt deze mooie woorden: ‘This world was never meant for one as beautiful as you’. Dat ging over Vincent van Gogh, ook een kwetsbaar mens met superkracht.

Dit is in tegenstelling tot de moderne benadering van de 'verwarde mens'. Die vaak als overlastgever wordt gezien.

'Plan van aanpak Kwetsbare Rotterdammers'

De geestelijke gezondheidszorg is failliet: Letterlijk en figuurlijk. Dit werd geconcludeerd in het AD van 16 november door de voorzitter van Ypsilon. Deze woorden hebben een diepe indruk op me achtergelaten en het gevoel gegeven dat er iets moet veranderen.

In het 'Plan van aanpak Kwetsbare Rotterdammers' zet wethouder Sven de Lange zijn plan uiteen en veel punten kan de SP fractie zeker ondersteunen. Betere nachtopvang voor daklozen, meer 'passende oplossingen', huisvesting etc. De SP steunt de intentie van dit stuk.

Maar er is een olifant in de kamer en dat is de hulp aan Rotterdammers in nood met zogeheten psychiatrische problematiek.

Hier in de raad en in de media wordt er ook wel eenzijdig en stereotypisch gesproken over ‘geesteszieke’ verwarde personen die zogezegd elk moment hunzelf of anderen wat aan kunnen doen. Termen zoals 'psychopathologie', 'geestelijke gezondheid' of 'geestesziektes' passeren regelmatig de revue, in ons spraakgebruik en ook in dit plan van aanpak.

Mensen die ellende ervaren willen gewoon persoonlijke aandacht en sociale rechtvaardigheid. De Britse psycholoog Richard Hallam pleit daarom voor het afschaffen van het concept ‘Mental Illness’, omdat gebruik ervan vaak de (sociale) oorzaken verbloemd en veelal leidt tot symptoombestrijding.

Hallam stelt een andere, menswaardige focus voor zoals het tegengaan van marginalisatie (door aanspraak op menselijke rechten acceptatie, empathie, vertrouwen, gevoel van persoonlijkheid herstellen).

Als tweede het rechtzetten van ellendige omstandigheden (bijvoorbeeld werkloosheid, dakloosheid, schuldproblemen en sociale ondersteuning inzetten). En als derde het oplossen van specifiek lijden (bijvoorbeeld familie conflicten, verslavingen, gebrek aan interpersoonlijke vaardigheden)

U begrijpt dat de Rotterdamse SP fractie met een maatschappelijke visie naar de plannen van de wethouder kijkt. We snappen ook dat de GGZ en de samenleving nog niet zover zijn.

Aart van Zevenbergen, fractievoorzitter SP Rotterdam