Rotterdam

Campagne

Rotterdam, 26 mei 2005

SP-senator Tiny Kox: ‘Waar haalt GroenLinks de hoop vandaan!?’

Een maand geleden kondigden SP en GroenLinks de bijeenkomst nog aan als het ‘groot EU-grondwetdebat’. Wat pretentieus maar iedereen leek nog stil te zwijgen over dat allesomvattend verdrag dat in grote mate de ontwikkeling van Nederland en haar burgers bepaalt. Inmiddels is de discussie breed losgebarsten. In het bibliotheektheater kwamen zo’n honderd mensen bijeen om met de gasten op het podium de degens te kruisen.

Crista Vonkeman, Provinciale-Statenlid voor GroenLinks opent de avond met een stemming onder de aanwezigen. Wie zou voor of tegenstemmen aanstaande woensdag? Een enkeling gaat niet stemmen, sommigen overwegen een ‘blanco’. Een voorzichtige meerderheid spreekt zich uit voor een ‘nee’.
Het debat, georganiseerd door de Rotterdamse afdelingen van de SP en GroenLinks trapt af met een kritische ondervraging. GroenLinks vindt het voorspelbaar dat de SP tegen stemt omdat zij altijd tegen is. SP-senator Tiny Kox riposteert dat sommige voorstemmers nog veel meer de onderbuikgevoelens aanspreken. De SP is niet tegen Europese samenwerking, maar niet voor deze grondwet.
Leo de Klein ondervraagt namens de SP de Ja-stemmers. Of door zaken vast te leggen over defensie-investeringen, de EU niet te gretig zal worden tot oorlogvoering. Voor pleit dat het goed is als Europa zonder afhankelijkheid van de VS kan bepalen waar ter wereld militaire ondersteuning nodig is of niet. Tegen dat het veel geld kost, geld dat wellicht beter te besteden is. En verhoogt een superleger niet juist spanningen in de wereld?

Brenda Dirkse van de Jonge Democraten betreurt dat het beeld is ontstaan dat de vraag over de grondwet een strijd is geworden tussen kabinet en kiezers. Terwijl toch veel meer mensen voor een referendum en meer politieke partijen voor de grondwet zijn.

Edwin de Voigt maakt in z’n column duidelijk dat de Europese burger allang is verworden tot Europees consument…. Waarom is over die vraag nooit een referendum uitgeschreven?

Belangrijk bezwaar van Willem Bos van Comité Grondwet Nee is dat weliswaar verplicht wordt dat de raad van ministers in de openbaarheid gaat vergaderen over wetgeving in plaats van in de achterkamers nu. Maar wetten voorbereiden en aannemen kost maanden en alle voorbereidende vergaderingen van ambtenaren en diensten kunnen gewoon besloten blijven.
En is het niet zo dat alles wat je nationaal opgeeft aan rechten als burger, je minstens zo goed moet terugkrijgen op supranationaal niveau, denkt Tiny Kox hardop.

De geluiden uit de zaal zijn vooral kritisch tegenover Ingrid Visseren van GroenLinks. ‘Wat is na het aannemen van de grondwet de macht van Nederland om zelf dingen te regelen? Hoe kan in de grondwet een paragraaf gewijd zijn aan landbouwbeleid zonder een keer het woord ‘dier’ te noemen? Hoe kan de grondwet (in sociale richting) gewijzigd worden, zoals GroenLinks direct na aanname zou willen doen, als het Europees Parlement geen initiatiefrecht heeft?
Net als de SP is GroenLinks voor een sociaal Europa. De ontwikkelingen binnen Europa wijzen er echter niet op dat de grondwet sociaal geinterpreteerd gaat worden. ‘Waar haal je de hoop vandaan?’ vraagt Tiny Kox vertwijfeld.

Afsluitend wordt er weer gestemd. De verhoudingen zijn nauwelijks verschoven. Overigens geeft nu iederéén aan naar de stembus te gaan. De talloze bijeenkomsten en voorlichting over de grondwet dragen dus zeker bij aan de discussie over welke richting we met Europa opwillen. Dus woensdag ‘Nee’-stemmen en dit debat voortzetten.