Rotterdam

20 januari 2005

'De wereld is niet uit de lucht komen vallen: mensen kunnen de maatschappij veranderen'

Is het mogelijk de kiezer te laten stemmen op een sterk links blok? En in hoeverre zou dan de SP moeten opschuiven naar PvdA en GroenLinks? Of doen we dat helemaal niet, met de kans dat we voor getuigenispartij worden uitgemaakt? En is de gedemocratiseerde economie per se altijd een planeconomie? Over die vragen ging het tijdens het Politiek Café 20 januari in Plan C. Gast Ronald van Raak is optimistisch.

Nu PvdA en GroenLinks intern stevig debatteren over hun beginselprogramma, opent dat voor de SP misschien mogelijkheden om steviger samen te werken. Mischien zelfs in de aanloop naar de volgende verkiezingen een stevig blok te vormen. 'De kiezer zou dan een realistisch alternatief kunen stemmen. Ook zouden ze hun stem dan niet tactisch op de PvdA hoeven uitbrengen,' betoogde Van Raak, die naast Eerste-Kamerlid voor de SP ook docent geschiedenis aan de UvA is.

Van belang is dan wel om binnen zo’n coalitie echt het verschil te maken, met voldoende zetels. Bijvoorbeeld omdat PvdA en GroenLinks vooral de scherpe kantjes van de markteconomie willen afhalen, daar waar de SP ‘em wil omvormen.

Ook bekritiseerde Ronald wat vreemde maar algemeen gebezigde redeneringen: Je hoeft toch niet de hele verzorgingsstaat af te schaffen omdat een paar mensen frauderen? Dan moet je de bouwwereld ook afschaffen. En hoe zo is het erg dat mensen ouder worden? Ze worden ook gemiddeld gezónder oud en kunnen langer actief blijven. En verder blijken landen die hun sociale voorzieningen goed op orde zijn ook aantrekkelijk te zijn voor investeerders.

In de pauze kreeg het politiek café na een half jaar een officiële naam. In navolging van het Osse ‘Zout’en het Amsterdamse ‘Badzout’ verzon Igor Çélicoviç de naam Re-Spons en won daarmee het onlangs door Van Raak gepubliceerde boek ‘Socialism, what’s left?’

Na de pauze mengde het publiek zich in de discussie: Als je de economie wil omvormen, hoe dan? Leg je de zeggenschap bij de bestaande politiek of zijn er andere manieren waarop je inspraak organiseert? En democratiseer je de zeggenschap alleen over nutsbedrijven of over het hele bedrijfsleven? En kan je dat alleen doen binnen Nederland: je bent toch onderdeel van een wereldeconomie.

Van Raak nodigde de aanwezigen uit op het congres dat de SP eind mei zal houden over onder andere dat laaste thema. En tot die tijd: blijven discussieren, leugens ontkrachten en mensen enthousiast maken voor onze standpunten?