Jaarkrant 2008: Maak Rotterdam écht veiliger
Veiligheid blijft mensenwerk
Het kan veiliger en leefbaarder: dat vinden veel Rotterdammers. Veiligheid is belangrijk: Rotterdammers moeten kunnen gaan en staan waar ze willen, zonder bang te hoeven zijn dat hen iets overkomt. Het is tijd om te investeren in maatregelen die écht werken, vindt de SP. Dat betekent ook: investeren in mensen.
Sla de krant open en je weet: Rotterdam kan een heel stuk veiliger. Een kwart van de Rotterdamse bevolking is jaarlijks slachtoffer van een inbraak, overval, fietsendiefstal of ander misdrijf. De SP doet vaak onderzoek in de Rotterdamse buurten. Van veel mensen horen we dan: het mag in mijn buurt en stad best wat veiliger. De politie kan vaker in de wijk komen, meer uit de auto komen en meer aandacht besteden aan de problemen van gewone mensen. Maar ook het opruimen van zwerfvuil en het tegengaan van verloedering helpt om je veiliger te voelen.
Er zijn gelukkig weinig politieke partijen die vinden dat veiligheid onbelangrijk is. Sterker nog, partijen proberen elkaar te overtroeven met voorstellen voor meer en hardere maatregelen. De vraag die partijen als de PvdA en Leefbaar Rotterdam zich meestal niet stellen is: wérkt het ook echt? De SP ziet dat het gemeentebestuur maatregel op maatregel stapelt, met vaak als eindresultaat dat de veiligheid niet verbetert, en de leefbaarheid juist achteruitgaat!
Symboolmaatregelen
Een voorbeeld van zo'n maatregel: een fouilleeractie in april op de Grote Visserijmarkt in Rotterdam-West. Honderd marktbezoekers werden gecontroleerd op wapenbezit. Resultaat? Er werden natuurlijk geen wapens gevonden: de gemiddelde moeder heeft geen mes in de kinderwagen liggen om de groenteman een lesje te leren. Voelen de mensen op de markt zich nu veiliger? Natuurlijk niet. Eerder onveilig, want ze worden blijkbaar zonder goede reden tot mogelijke misdadiger bestempeld en gefouilleerd. Fouilleren moet kunnen in bijzondere situaties, maar heeft vaak helemaal geen zin. De gemeente geeft zelf toe dat sommige dingen alleen maar gebeuren als 'statement naar de wijk', oftewel: ze weten dat het niet werkt, als mensen maar het gevoel hebben dat de gemeente wat doet.
Het lijstje van dat soort symboolmaatregelen wordt steeds langer. Jongeren worden weggejaagd met mosquito's: apparaten die een irritante hoge zoemtoon verspreiden. Daarvan hangen er inmiddels zeventig in de regio. Daklozen krijgen stapels boetes omdat ze op een bankje in slaap vallen of een biertje drinken, waardoor ze nog verder in de problemen raken. Interventieteams dringen 25.000 keer per jaar binnen in huizen van mensen en vallen ze lastig met controles van de keukenkastjes of vragen over met wie ze de nacht hebben doorgebracht. Voelt u zich veiliger of onveiliger als u weet dat u zo uw huis uit kan worden gezet en de stroom kan worden afgesloten - terwijl u helemaal niets heeft gedaan? Onderzoek van de Rotterdamse Ombudsman laat zien dat dit voorkomt. Volgens hem én de SP is dat een schande.
Maatregelen die wel werken
De partijen die in het gemeentebestuur zitten, vinden dat het fantastisch gaat met de veiligheid. De Veiligheidsindex steeg in 2007 van 7,2 naar 7,3 op een schaal van tien! Rotterdam voert ondertussen nog steeds alle verkeerde lijstjes aan op het gebied van criminaliteit. Als het in de ene wijk beter gaat, gaat het in de wijk die ernaast ligt vaak slechter. De oorzaken van onveiligheid worden te weinig aangepakt.
De SP is de eerste partij om de problemen van mensen in de Rotterdamse wijken serieus te nemen. Maar een show opvoeren is wat anders dan de veiligheid écht verbeteren. De SP wil dat politieagenten beter hun werk kunnen doen, door de bureaucratische rompslomp te verminderen. Stop met 'prestatiecontracten' die er voor zorgen dat agenten meer bezig zijn met bekeuringen scoren dan met het verbeteren van de veiligheid. Cameratoezicht kan soms helpen, maar veiligheid blijft vooral mensenwerk. Zorg dan ook voor meer wijkagenten op straat. Neem aangiftes serieus en houd mensen op de hoogte wat ermee gebeurt.
Nog een bron van onveiligheid zijn de huisjesmelkers. Zij veroorzaken verloedering doordat zij hun huizen slecht onderhouden. Door illegale overbewoning wonen er veel te veel mensen in een kleine ruimte, wat vaak veel overlast in de buurt veroorzaakt. Veel huizen staan leeg - in een wijk als de Tarwewijk wel dertig procent van de particuliere huurwoningen. In sommige van die huizen wonen stiekem toch mensen, en die hebben niet altijd de beste bedoelingen. Allerlei goede redenen om huisjesmelkers keihard aan te pakken. De gemeente wil tot 2010 zo'n 5000 woningen opknappen. Dat is lang niet genoeg. Panden van verhuurders en speculanten die niet op een goede manier met hun huizen omgaan, moeten veel sneller worden onteigend. Dan kan de gemeente er weer iets moois van maken.
Voorkom onveiligheid
Criminaliteit en onveiligheid moeten stevig worden aangepakt. Maar er is nog een andere kant aan veiligheidsbeleid: het voorkómen ervan. En dat is nou net waar er niet stevig wordt aangepakt. Een voorbeeld. Mensen die wat ouder zijn weten: vroeger waren er veel meer jongerencentra die veel vaker open waren en waar veel meer te doen was. Sinds de jaren tachtig is flink gesneden in het buurt- en jongerenwerk. Criminele jongeren moeten worden aangepakt en geholpen om op het rechte pad te komen. Maar juist jongeren die het goed doen, verdienen steun. Het heeft weinig zin jongeren van de straat te jagen zonder ze een alternatief te bieden. Als er buurthuizen en voorzieningen zijn vervelen ze zich niet en hebben ze sociale contacten in de buurt. Een jongerenwerker kan jongeren helpen een opleiding of werk te vinden, ze voorlichting geven over drugs en andere zaken.
Wat mensen zich meestal niet realiseren, is dat je zo indirect heel veel doet voor de veiligheid. Minder verveelde jongeren op straat, meer jongeren die werk vinden of een opleiding volgen, een jongerenwerker die in actie komt als jongeren dreigen te ontsporen. Het lijkt zo logisch. Het gemeentebestuur zette onlangs een stapje in de goede richting, door extra jongerenwerkers aan te stellen. Maar zelfs dan is er slechts één jongerenwerker per 670 Rotterdamse jongeren. Dat kan veel beter, vindt de SP.
Twee vliegen in één klap
De SP wil in mensen investeren. Het voorbeeld van de jongeren laat zien dat als je mensen serieus neemt en steunt als dat nodig is, je twee vliegen in één klap slaat. Het leven van die mensen zelf wordt aangenamer. Maar tegelijkertijd verbetert de sfeer, de veiligheid en de leefbaarheid van de buurt. Denk aan fatsoenlijk armoedebeleid, goed onderwijs en mensen mee laten beslissen over hun buurt. Maatregelen die op zichzelf al een goed idee zijn. Maar als je even nadenkt zijn het ook de maatregelen die écht de veiligheid verbeteren
Verderop in deze krant zijn nog meer voorstellen van de SP te vinden.
Dit artikel is één van de berichten in de huis-aan-huiskrant van de SP over veiligheid en leefbaarheid.
